Kazimierz Dolny, malowniczo położony wśród zielonych pagórków i cienistych wąwozów, znany jest z bogatej historii i wspaniałej architektury. Niezwykłej, jak na tak małe miasteczko, liczbie zabytków zawdzięcza swoje miano “perły polskiego renesansu”. Miejsce to od lat upodobali sobie artyści i pisarze, szukający w jego zaułkach źródła natchnienia. Wyjątkowa atmosfera tego miejsca przyciąga tu także turystów, szczególnie w sezonie letnim, podczas organizowanych tu festiwali.
Już pod koniec XIX wieku Kazimierz Dolny zaczął przyciągać artystów, w ślad za którymi zjawili się wczasowicze. Miasto przyciąga zwiedzających niepowtarzalnym krajobrazem i zabytkową zabudową. Kazimierz, raczej senny i spokojny poza sezonem, ożywa w dni letnie, aby powitać nowych gości, przybyłych głównie z Warszawy.
Wycieczkę po Kazimierzu warto rozpocząć od zwiedzania Rynku z zabytkową, drewnianą studnią i XIV-wiecznym kościołem farnym. Na pobliskich wzgórzach wznoszą się ruiny zamku, a wzdłuż Wisły zachowało się kilka renesansowych spichlerzy, pamiętających czasy największej prosperity w dziejach miasta. W Kazimierzu można znaleźć także wiele zabytków związanych z kulturą żydowską. Spacerując uroczymi uliczkami Kazimierza
Zachęcamy do skorzystania z bogatej oferty tutejszych muzeów i galerii oraz spaceru po uroczych uliczkach Kazimierza. To przede wszystkim miasto o niepowtarzalnej atmosferze. W każdym jego zakątku czuć artystycznego ducha.
Co roku w Kazimierzu odbywa się wiele imprez kulturalnych. Do najważniejszych należą: Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych (ostatni tydzień czerwca) oraz Festiwal Filmowy i Artystyczny „Lato Filmów” (sierpień). Celem pierwszego z nich jest popularyzacja muzyki ludowej. Drugi z nich co roku przyciąga tłumy wielbicieli kina polskiego i zagranicznego, oferując np. pokazy filmów na świeżym powietrzu, rozmaite wystawy oraz koncerty muzyki klasycznej.
Kazimierz Dolny to niewielkie miasto na wschodnim brzegu Wisły, położone na Wyżynie Lubelskiej, w części zwanej Płaskowyżem Nałęczowskim, zaledwie 45 km od Lublina (ok. 140 ok. na południe od Warszawy), w gminie Puławy. Liczba jego mieszkańców wynosi 3 600 osób. W porównaniu z resztą Polski, panuje tu stosunkowo łagodny klimat.
Od 1979 roku obszary otaczające Kazimierz Dolny są objęte ochroną i przekształcone w park krajobrazowy. Dzięki dużej liczbie typowych dla tutejszego krajobrazu wąwozów lessowych, okolice Kazimierza są nieporównywalne z żadnym innym terenem w Europie.
Dzieje Kazimierza Dolnego sięgają pierwszych wieków państwa polskiego, ale jego właściwy rozwój przypada na czasy rządów Kazimierza Wielkiego (XIV wiek), króla, który “zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Kazimierz nazwano Dolnym dla odróżnienia go od Kazimierza Górnego, który obecnie stanowi dzielnicę Krakowa.
W średniowieczu ważną rolę w handlu odgrywał transport rzeczny. Przez Kazimierz Dolny, usytuowany na głównym szlaku handlowym między Małopolską a Bałtykiem, spławiano setki ton zboża i soli, najbardziej powszechnych dóbr w tamtym czasie. Miasto szybko przeobraziło się w znaczący ośrodek handlowy i zyskało przydomek „mały Gdańsk”.
Wieki XVI i XVII to złoty okres w rozwoju miasta. Wtedy to powstały najważniejsze budowle Kazimierza, zbudowano port, a zboże było składowane w ponad 50 spichlerzach. W 1630 roku liczba mieszkańców przekraczała 2 500 osób.
Potop szwedzki, wojna północna i epidemia cholery (1708) przyniosły kres świetności miasta. Kazimierz utracił swoją pozycję handlową również w wyniku przesunięcia się koryta Wisły bardziej na zachód, skutkiem czego rolę ważnego ośrodka gospodarczego i kulturalnego w regionie przejęły pobliskie Puławy.
Kazimierz zyskał popularność w XIX wieku, kiedy urok miasta “odkryła” grupa malarzy. W okresie międzywojennym, artyści związani z Kazimierzem (początkowo przez wakacyjne plenery, później część z nich zamieszkała tu na stałe) zawiązali Bractwo św. Łukasza, któremu patronował profesor, później rektor ASP w Warszawie, Tadeusz Pruszkowski.
Pod koniec XIX wieku, dzięki rosnącej modzie na Kazimierz, miasteczko zaczęło przekształcać się stopniowo w miejscowość letniskową. Proces ten przerwały obie wojny światowe, w wyniku których Kazimierz został dotkliwie zniszczony. Jego powojenną odbudową w latach 1945-1958 kierował znany architekt – Karol Siciński.
Kazimierz stał się tłem akcji powieści “Dwa księżyce” (1933) Marii Kuncewiczowej, znanej pisarki mieszkającej w Kazimierzu, chociaż – co ciekawe – nazwa miasta ani razu nie pojawia się na kartach książki. W 1993 roku powstał film o tym samym tytule, oparty na powieści.