Wronki

Wronki to niewielkie miasto z kilkoma godnymi uwagi zabytkami, do których należą gotycki kościół pw. św. Katarzyny, barokowy kościół oo. Franciszkanów i okazały budynek więzienia, wzniesiony pod koniec XIX w. Ponieważ miasto jest położone na skraju Puszczy Noteckiej, tuż za jego granicami można podziwiać zachwycającą przyrodę i cieszyć się atmosferą niczym niezmąconego spokoju.

o Wronkach

Turystów zainteresują z pewnością dwa zabytkowe kościoły we Wronkach. Pierwszym z nich jest kościół parafialny pw. św. Katarzyny, pochodzący z końca XV w. Ołtarz główny, rzeźbiony i malowany w 1954 r., zawiera cenną rzeźbę Christ Vir Dolorum, najprawdopodobniej powstałą w XV w. Druga świątynia, kościół oo. Franciszkanów, w swoim obecnym, barokowym kształcie pochodzi ze schyłku XVIII w. Tuż przy rynku znajduje się spichlerz z 1856 r., dzisiejsza siedziba Muzeum Regionalnego, prezentującego zbiory z dziedzin archeologii, historii oraz etnografii.

Na północ od miasta ciągną się tereny pełne wzgórz i lasów sosnowych, a także jezior. Miłośnicy pieszych wycieczek znajdą tu gęstą sieć szlaków turystycznych. Zaprawionym w wędrowaniu turystom szczególnie przypadnie do gustu najtrudniejszy szlak zielony, który jednocześnie zapewnia niezapomniane wrażenia.

Wciąż rośnie już i tak wysoka liczba gospodarstw agroturystycznych w okolicy Wronek. Pobyt w mieście stwarza okazję poznawania atrakcji przyrodniczych regionu, do których należą m.in. pomniki przyrody, żeremia bobrów, kolonie wylęgowe żurawi, czapli, kormoranów i błotniaków stawowych.

GEOGRAFIA

Wronki leżą 60 km na północny-zachód od Poznania, na skrzyżowaniu dwóch dróg wojewódzkich – nr 182 z Sierakowa i nr 184 z Ostrorogu. Dojazd do miasta nie sprawia problemu, dzięki położeniu przy trasie kolejowej z Poznania do Szczecina. Wronki zajmują powierzchnię 5,81 km2 i mają ok. 12 000 mieszkańców.

Miasto usadowiło się na skraju Puszczy Noteckiej, na obu brzegach Warty. Część Wronek na prawym brzegu rzeki jest położona na wysokości 37-45 m n.p.m., natomiast fragment na brzegu lewym leży nieco wyżej, na wysokości do 60 m n.p.m.

HISTORIA

Nazwa „Wronki” pojawia się po raz pierwszy w dokumencie z 1251 r. Jednak odkrycie krzemiennych grocików strzał w pobliżu lewego brzegu Warty wskazuje, że okolice Wronek były zamieszkane już w mezolicie, czyli w środkowym okresie epoki kamienia.

Językoznawcy są zdania, że nazwa miasta wywodzi się od nazwiska „Wronek” lub „Wronka”. Istnieje również legenda dotycząca genezy tej nazwy. Według niej przed wiekami, w obronnym zamku, żył rycerz ze swoją córką. Mieli sąsiada, młodego i porywczego rycerza, który zakochał się w pięknej dziewczynie. Stary rycerz nie chciał oddać córki takiemu człowiekowi. Młodzieniec wdarł się do zamku, zabił ojca i porwał dziewczynę, która następnie, w akcie zemsty, otruła mordercę ojca. Nie mogła jednak żyć z takim ciężarem, więc sobie także odebrała życie. Przy życiu pozostał tylko stary sługa, który założył osadę nieopodal zamku i nazwał ją Wronki, ponieważ w herbie jego pana była wrona.

W późnym średniowieczu miasto rozwinęło się jako ośrodek rzemiosła i handlu, dzięki korzystnemu położeniu przy szlaku wodnym oraz szlaku drogowym Poznań-Szczecin. Dokument z 1390 r. mówi o istnieniu komory celnej, która przynosiła znaczące zyski.

Wronki stanowiły własność królewską, ale dzierżawiły je szlacheckie rodziny. W 1515 r. miasto zakupiła zamożna i wpływowa rodzina Górków, w 1592 r. rodzina Czarnkowskich, a następnie kolejno: rodzina Kostków (w XVII w.), Koźmińskich (w XVIII w.) i Dzieduszyckich (w XIX w.). W 1793 r., podczas drugiego rozbioru Polski, Wronki wraz z całą Wielkopolską, znalazły się pod panowaniem pruskim. Był to początek 126-letniego okresu represji i germanizacji Wielkopolan. W 1895 r., wraz z budową ogromnego więzienia, do miasta napłynęło wielu niemieckich urzędników. W międzywojniu w jego murach przebywali liczni więźniowie polityczni. Bodaj najsławniejszym więźniem była Róża Luxemburg, uwięziona w 1916 r.

Niemcy wkroczyli do Wronek 5 września 1939 r. Podczas drugiej wojny światowej wielu mieszkańców zostało wywiezionych na roboty przymusowe. W okresie stalinizmu więzienie woroneckie było ponownie miejscem przetrzymywania więźniów politycznych.