Bieruń

Bieruń to śląskie miasto wchodzące w skład powiatu bieruńsko-łędzińskiego. Mimo bliskiego sąsiedztwa z aglomeracją śląską miasto przyciąga wielu turystów. Lokalizacja Bierunia w pobliżu Beskidów sprawia, że miłośnicy gór często go odwiedzają. Ponadto urok tego miejsca podkreślają liczne zabytki świadczące o jego ciekawej przeszłości.

bieruń

Bieruń jest największą, pod względem liczby mieszkańców oraz powierzchni, gminą powiatu bieruńsko-łędzińskiego. Rozciąga się na powierzchni ok. 4 ha i liczy sobie 19 tys. mieszkańców. Na jej terenie znajdują się między innymi dwa skupiska miejskie: Bieruń Mały i Bieruń Duży, oddalone od siebie o ok. 7 km.

Miasto znajduje się w najbardziej uprzemysłowionym i zurbanizowanym rejonie Polski. Jego charakter został ukształtowany przez rozwój górnictwa węglowego i hutnictwa po II wojnie światowej. Powstała w latach 70-tych kopalnia „Piast” stanowi już swego rodzaju zabytek. Dziś oprócz wydobycia węgla duże znaczenie gospodarcze mają również: przemysł spożywczy, samochodowy, chemiczny, budownictwo i rolnictwo.

W samym Bieruniu dominuje krajobraz przemysłowy, jednakże okolica słynie z pięknych, zielonych obszarów. Warto wybrać się na pieszą lub rowerową wycieczkę na obrzeża miasta. W okresie wakacyjnym można korzystać z kąpieliska „Łysina”, natomiast jesienią i zimą miłośnicy gór mogą wyruszyć w Beskidy.

Bieruń to także „skarbnica” zabytków architektonicznych. Turystów na pewno zachwyci uroczy, drewniany kościół pw. Św. Walentego, patrona miasta. Kościółek, zwany potocznie „Walenciakiem”, pochodzi z XVII wieku, a w jego wnętrzu znajdują się relikwie św. Wojciecha. Położony jest w pobliżu „starówki”. Wart odwiedzenia jest również cmentarz żydowski założony w 1750 roku nad rzeką Mleczną.

Ciekawy obiekt stanowi kopiec usypany za czasów komesa Urbana w dolinie rzeki Mlecznej. Jest to najstarszy zabytek Bierunia. Pagórek, pochodzący z 1295 roku, przypomina kształtem czworobok o zaokrąglonych narożnikach i ściętym wierzchołku. Kopiec, otoczony w XIII wieku fosą, pełnił funkcje obronne.

GEOGRAFIA

Bieruń leży w południowo-wschodniej części województwa śląskiego w dolinach lewobrzeżnych dopływów Wisły. Miasto otaczają również rzeki: Przemsza, Mleczna oraz Gostynka. Bieruń znajduje się w pobliżu takich tras, jak: Tychy-Oświęcim czy Mysłowice-Pszczyna. Dogodne szlaki komunikacyjne stanowią też autostrada A4 z Bolesławca do Krakowa i droga krajowa nr 44 z Gliwic do Krakowa. Miasto dzieli od Beskidów ok. 30 km.

HISTORIA

Bieruń to miejscowość o bogatej, ponad 600-letniej historii. Pierwsza wzmianka o tej osadzie pojawiła się w 1376 roku. Zaraz potem, w 1387 roku Bieruń otrzymał prawa miejskie od księcia opawsko-raciborskiego Jana II Żelaznego. W tamtym czasie miejscowość była już znana, ponieważ przechodził tędy szlak handlowy łączący Kraków z Opawą.

Dogodne położenie miasta sprzyjało rozwojowi gospodarczemu. Przejeżdżali tędy kupcy z całego kraju. W XVI wieku Bieruń otrzymał przywileje targowe, dzięki czemu rozpoczęto regularny handel. Znaczenia nabrało także rzemiosło, szewstwo i włókiennictwo. Do 1555 roku miasto było pod panowaniem Piastów śląskich. W tym czasie w mieście pojawił się pierwszy browar, rozbudowano pobliskie stawy i rozwinięto rybołówstwo.

W 1743 roku Bieruń stał się częścią państwa pruskiego i utracił prawa miejskie. Jednakże w XIX wieku miasto odzyskało swoje dawne przywileje. Na ten okres przypada rozkwit Bierunia: budowa dróg, linii kolejowej, a także powstanie gmachu Głównego Urzędu Celnego, budynku szkoły, apteki, masarni oraz piekarni.

Wiek XX przyniósł dwie wojny światowe, ale mimo zniszczeń Śląsk przeszedł intensywną industrializację i urbanizację. W latach 70-tych na terenie Bierunia postała Kopalnia Węgla Kamiennego „Piast”, mleczarnia „Śląsk” (obecny „Danone”) oraz Fabryka Samochodów Małolitrażowych (dzisiejszy „Fiat Auto Poland”). Bieruń został w tym czasie wcielony do Tych, a prawa miejskie odzyskał w 1991 roku. Wciąż jednak trwają spory o granice administracyjne tych obu miast. Nie ulega jednak wątpliwości, że odzyskanie przez Bieruń niezależności, przyspieszyło jego rozwój.