Gniezno

Gniezno pamięta początki państwa polskiego. Jest to bowiem jedno z najstarszych miast Polski i jej pierwsza stolica. Tutaj odbywały się koronacje królów, tu urzędowali arcybiskupi. Położone w Wielkopolsce, w powiecie gnieźnieńskim, miasto liczy dziś niespełna 70 tys. mieszkańców. Jest ważnym punktem na Szlaku Piastowskim – trasie turystycznej prowadzącej śladami pierwszych królów poprzez województwa wielkopolskie i kujawsko-pomorskie.

o Gnieźnie

Miasto o tak bogatej historii musi być równie bogate w zabytki. Istotnie, w Gnieźnie na uwagę zasługuje w pierwszej kolejności jego najstarsza część – Góra Lecha, gdzie już w czasach pogańskich istniał gród. W końcu X wieku, z inicjatywy Mieszka I, powstał tu pierwszy kościół, noszący od 1000 roku miano archikatedry. W 1025 r. Bolesław Chrobry został tu koronowany na pierwszego króla Polski. Najbardziej znanym elementem katedry są Drzwi Gnieźnieńskie, wykonane z brązu około 1170 roku. Przestawiają one sceny z życia św. Wojciecha – legengarnego patrona Gniezna.

Będąć w Gnieźnie, warto również zwiedzić muzea – Muzeum Archidiecezjalne i Muzeum Początków Państwa Polskiego. Miasto bogate jest także w gotyckie koscioły (w tym Kościół św. Jana), stare cmenatrze i inne budowle, na przykład Pałac biskupi.

Malowniczą okolicę można podziwiać podczas przejażdżki Gnieźnieńską Kolejką Wąskotorową, której trasa prowdzi między innymi poprzez Powidz – ośrodek turystyczno-rekreacyjny nad jeziorem Powidzkim. Gniezno jest również doskonałą bazą do wypadów rowerowych bądź pieszych wycieczek. W okalających lasach znajduje się wiele pomników przyrody.

GEOGRAFIA

Miasto stanowi część Pojezierza Gnieźnieńskiego. Otoczone jest jeziorami Jelonek, Świętokrzyskim i Winiary. Średnia wysokość terenu to około 100 – 125 metrów, natomiast najwyższym punktem pojezierza jest Wał Wydartowski (167 m n.p.m).

HISTORIA

Legenda o Lechu, Czechu i Rusie głosi, że pierwszy z braci, ujrzawszy białego orła w gnieździe, wybrał te tereny na swój gród. I to właśnie od owego gniazda miała pochodzić nazwa miasta.

Poczatki stałego osadnictwa siegają przełomu VI i VII wieku. W VIII wieku istniał już na Wzgórzu Lecha ośrodek plemienny Polan. Gród był otoczony drewnianymi wałami.

To tu w 966 r. Mieszko I przyjął chrzest. W 1000 r. miał tu miejsce Zjazd Gnieźnieński z udziałem Cesarza Ottona III, który przybył do grobu męczennika św. Wojciecha. Odtąd Gniezno stało się metropolią. Lata świetności miasta to czasy koronacji Bolesława Chrobrego i jego syna Mieszka II. Późniejsze dzieje przyniosły powstania, pożary i sukcesywną odbudowę. Prawa miejskie nadano Gnieznu w XII wieku.

Miasto przetrwało najazd Krzyżaków, Prusaków, rozbiory Polski i okupucaję hitlerowską. Po wojnie do grobu św. Wojciecha dwukrotnie pielgrzymował Jan Paweł II. W 1997 r. obyło się w Gnieźnie spotkanie siedmiu prezydentów państw Europy środkowo-wschodniej: Niemiec, Polski, Czech, Słowacji, Litwy, Ukrainy i Węgier.