Kartuzy

Ziemia kartuska jest rajem dla turystów spragnionych kontaktu z przyrodą. Miasto jest otoczone przez pięknie zachowane lasy, a tutejsze liczne łąki, potoki i jeziora nadają tej części Kaszub niepowtarzalny urok.

kartuzy

Kartuzy są rajem dla miłośników aktywnego wypoczynku. Jeziora zachęcają kajakarzy i wędkarzy, a zapaleni piechurzy z pewnością docenią uroki dwóch szlaków turystycznych: Kartuskiego i Kaszubskiego.
Kartuzy słyną także z wyjątkowych zabytków. Do najciekawszych należą: XIV-wieczna kolegiata zakonu Kartuzów z miedzianym dachem przypominającym wieko trumny, Eremita „P” z początków XV wieku, piaskowcowa rzeźba Madonny z 1750 roku oraz średniowieczny refektarz klasztorny z XV w.

GEOGRAFIA

Kartuzy to miasto w województwie pomorskim, położone w odległości ok. 25 km od Gdańska. Miasto leży nad czterema jeziorami: Karczemnym, Klasztornym Dużym, Klasztornym Małym i Mielenkiem. Niewątpliwym atutem miasta jest bliskość Portu Lotniczego im. Lecha Wałęsy, dzięki czemu osoby przybywające z odległych miejsc – w tym z zagranicy – mają ułatwiony transport. Gmina Kartuzy, z powierzchnią 205 km2, jest jedną z największych w województwie pomorskim. Zamieszkuje ją ponad 30 tysięcy osób, a same Kartuzy ponad 15 tysięcy mieszkańców.

HISTORIA

Historia Kartuz zaczyna się w latach 80-tych XIV wieku. Sprowadzeni z Pragi zakonnicy rozpoczęli wtedy budowę klasztoru. W 1381 roku położono kamień węgielny pod budowę kościoła konwentualnego. Kościół zbudowano na rzucie prostokąta z kamienia polnego i cegły w stylu gotyckim. Do dnia dzisiejszego stanowi on bogactwo kulturowe miasta. Pierwsze pisane wzmianki o osadzie przyklasztornej pochodzą z 1391 roku i są zawarte w dokumencie erekcyjnym parafii w Kiełpinie. Data ta stanowi formalny początek historii Kartuz.
Kartuzi szybko zgromadzili ogromny majątek. W 1474 roku posiadali już liczne wioski (w tym Gdynię) oraz nieruchomości w Gdańsku. Do miasta dwukrotnie zawitał król Polski Zygmunt III; przebywał tu też król Jan Kazimierz.
W początkach XIX wieku, po wojnach napoleońskich (1815-1819), Kartuzy stały się powiatem. Zaczęły powstawać tu pierwsze budynki administracji; rozpoczęto inwestycje komunalne, drogowe i kolejowe. Dużą wagę przywiązywano do spraw związanych z wyglądem Kartuz; miasto miało stać się centrum rekreacji i wypoczynku.
Na mocy Traktatu Wersalskiego z 1919, Kartuzy zostały przejęte przez państwo polskie. Dnia 29 marca 1923 roku miejscowość uzyskała prawa miejskie, a w lipcu 1923 roku nadano jej herb. W okresie międzywojennym Kartuzy stanowiły centrum turystyczne i gastronomiczne Szwajcarii Kaszubskiej. Tutejsze restauracje oferowały swoim klientom pyszne dania kuchni regionalnej.
Dynamiczny rozwój miasta przerwał niestety wybuch II wojny światowej. Dnia 4 września 1939 roku do Kartuz wkroczyły wojska hitlerowskie. Lata wojny były czasem represji i bezlitosnej eksterminacji Kaszubów. Masowa eksterminacja Polaków spowodowała powstanie ruchu konspiracyjnego. Okupacja hitlerowska zakończyła się 10 marca 1945 roku wkroczeniem do Kartuz wojska Armii Czerwonej.
Po wojnie miasto szybko się odbudowywało. W maju 1945 roku powstała tu Biblioteka Publiczna, będąca pierwszą na terenie byłego województwa pomorskiego. W maju 1947, z kolei, otwarto w Kartuzach Muzeum Kaszubskie, które do dzisiaj prezentuje bogaty dorobek kultury kaszubskiej.