Kościelisko

Kościelisko to nieduża, spokojna miejscowość wypoczynkowa niedaleko Zakopanego, u samych stóp Tatr. Atrakcyjny krajobraz, piękne stare domy, bogactwo flory i fauny oraz bogate zaplecze sportowe – wszystko to sprawia, że Kościelisko jest wspaniałym miejscem na spędzenie wakacji, zarówno letnich, jak i zimowych. Turyści mają do wyboru wiele wygodnych hoteli, pensjonatów i kwater prywatnych.

o Kościelisku

Położone w malowniczym otoczeniu Tatr, Kościelisko można z całą słusznością nazwać jedną z kolebek polskiego narciarstwa. Wywodzi się stąd aż 38 zawodników zimowych Igrzysk Olimpijskich, co jest rekordem w skali kraju. Wieś słynie ponadto z ośrodka biatlonowego. Odbywają się tu liczne, prestiżowe imprezy sportowe, w tym Mistrzostwa Świata.

Kościelisko zapewnia dobre warunki do uprawiania narciarstwa biegowego, slalomowego i zjazdowego. Chociaż większość tutejszych tras zjazdowych przeznaczono dla początkujących narciarzy, miłośnicy białego szaleństwa, niezależnie od poziomu zaawansowania, nie będą się nudzić na tutejszych stokach. Narciarze mają do dyspozycji wyciągi na otwartych zboczach, jak również w niższych partiach gór.

Okolicę przecinają liczne, dobrze oznakowane ścieżki turystyczne. Niedawno wytyczono trasy dla rowerów górskich o łącznej długości 50 km i różnych stopniach trudności. Pedałując przez lasy, pola i wzdłuż grzbietów wzgórz okalających podhalańskie wioski, można podziwiać zapierające dech w piersiach widoki. Zimą trasy rowerowe przekształcane są w szlaki narciarskie do uprawiania narciarstwa biegowego i slalomowego.

Najkrócej mówiąc, Kościelisko to niezwykle atrakcyjna miejscowość turystyczna, mogąca poszczycić się wielowiekową historią, autentyczną sztuką ludową oraz wspaniałymi zabytkami architektury podhalańskiej.

GEOGRAFIA

Sporych rozmiarów wieś Kościelisko leży 100 km od Krakowa i zaledwie 7 km na zachód od Zakopanego. Przycupnęła u podnóża Tatr, na zboczach Pogórza Gubałowskiego, na wysokości 800-1150 m n.p.m. Dzięki dogodnemu położeniu Kościelisko stanowi świetną bazę wypadową na Gubałówkę oraz do dwóch największych dolin tatrzańskich, Chochołowskiej (35 km2) i Kościeliskiej (34 km2). Często kursujące mikrobusy pozwalają swodobnie poruszać się po okolicy.

Miejscowy klimat, suchy i górski, cechuje się obniżonym ciśnieniem atmosferycznym i silnym nasłonecznieniem.

HISTORIA

Pojedyncze osady pasterskie na miejscu dzisiejszego Kościeliska były wzmiankowane już od 1623 r. W 1867 r., kiedy odbywały się pierwsze wolne wybory w Galicji, Kościelisko stanowiło jedną osadę wraz z Zakopanem.

Początki masowej turystyki w Kościelisku to rok 1902. To wtedy na wschodnim zboczu Gubałówki otwarto sanatorium dla pacjentów cierpiących na gruźlicę. Była to w owym czasie największa i najnowocześniejsza instytucja zdrowotna w Tatrach, prowadzona przez Kazimierza i Bronisławę Dłuskich. Przedsięwzięcie zorganizowała spółka akcyjna, w której radzie nadzorczej zasiadały tak znane osobistości, jak Maria Curie-Skłodowska, Ignacy Paderewski i Henryk Sienkiewicz.

Rodzina Marii Curie była bardzo silnie związana z regionem Podhala, a z Kościeliskiem w szczególności. Maria Curie, pierwsza kobieta, która zdobyła Nagrodę Nobla i jedyny jej dwukrotny laureat, włożyła ogromny wkład w budowę sanatorium dzięki swej naukowej wiedzy z dziedziny chemii i medycyny. Sama niejednokrotnie odwiedzała instytucję w drugiej dekadzie XX w.

Zasługi dr Kazimierza Dłuskiego i jego żony Bronisławy doceniono nadając ich imię Domowi Ludowemu w Kościelisku. Dziś Dom Ludowy stanowi własność oddziału Związku Podhalan w Kościelisku i pełni funkcję Gminnego Ośrodka Kultury Regionalnej.

W 1928 r. sanatorium zostało przekształcone w sanatorium wojskowe i od tego czasu pozostaje najbardziej imponującym budynkiem w całej gminie. Tuż obok głównej bryły obecnego Wojskowego Zespołu Wypoczynkowego stoi dom Dłuskich. Ta urocza rezydencja znana jest pod dwiema nazwami – Willa Modrzewiowa, ponieważ zbudowano ją z drewna modrzewiowego, oraz Dworek Prezydencki, bowiem przedwojenni i powojenni polscy prezydenci używali jej jako domu rekreacyjnego.

W przestronnym gmachu Wojskowego Zespołu Wypoczynkowego odbywały się liczne spotkania i konferencje o wadze krajowej i międzynarodowej, w których uczestniczyły wielkie postaci ze świata polityki i życia publicznego. Co więcej, w budynku organizowane są rozmaite imprezy sportowe.

Dopiero po drugiej wojnie światowej w Kościelisku jak grzyby po deszczu zaczęły wyrastać wielkie hotele. Dzisiaj miejscowość jest popularnym miejscem spędzania letnich oraz zimowych wakacji wśród amatorów Tatr i Podhala.