Przemyśl

Przemyśl to jeden z najcenniejszych skarbów wschodniej Polski. To nieduże miasto, praktycznie nieznane w innych częściach kraju, pełne jest niespodzianek i atrakcji, które zadziwią jego gości. Przemyśl przyciąga wyjątkową atmosferą, przywodzącą na myśl czasy Imperium Habsburgów. To także miasto o bogatej tradycji handlowej, które ostatnimi laty przeżywało okres bardzo intensywnego rozwoju. Każdy znajdzie tu coś dla siebie – zarówno wielbiciele średniowiecznej zabudowy i muzeów, jak i amatorzy zakupów, na których czeka około 500 sklepów i liczne bazary. Z kolei zacisze miejskich lasów i pobliskiego parku krajobrazowego to dobra propozycja dla zwolenników wypoczynku na świeżym powietrzu.

o Przemyślu

Przemyśl, położony w województwie podkarpackim, jest jednym z największych miast w południowo-wschodniej Polsce, o liczbie ludności wynoszącej około 67 tysięcy osób. Miejscowość ta zawsze była tętniącym życiem ośrodkiem handlowym, głównie dzięki bliskości granicy z Ukrainą. Rozwinął się tu zarówno przemysł metalowy, tekstylny, jak i drzewny. Ostatnimi laty miasto zyskuje coraz bardziej na znaczeniu również jako ośrodek biznesowy, przyciągający inwestorów z różnych części Polski, a także z zagranicy.

Przemyśl to także idealny ośrodek wczasowy, przyjazny i otwarty na nowoprzybyłych, z rozbudowaną bazą noclegową, oferujący zakwaterowanie za przystępną cenę. Warto pamiętać o tym, że to druga najstarsza osada w południowej Polsce (po Krakowie) i poświęcić trochę czasu na zwiedzenie jego najpiękniejszych zakątków. Ślady dawnej świetności Przemyśla widoczne są licznych zabytkach, m.in. w osiemnastowiecznym kościele oo. franciszkanów, który skrywa kilka znakomitych przykładów austriackiego baroku. Nie można także pominąć renesansowego kościoła oo. karmelitów, z unikalną amboną w kształcie statku. Polecamy również zwiedzenie pobliskiej katedry, zbudowanej na fundamentach XII-wiecznej rotundy, a także wybranie czegoś z bogatej oferty muzealnej (na szczególną uwagę zasługują Muzeum Archidiecezjalne oraz Muzeum Dzwonów i Fajek) oraz restauracyjnej. Przemyśl to również dogodna baza wypadowa do dłuższych wypraw po Europie Wschodniej.

GEOGRAFIA

Przemyśl usytuowany jest nad Sanem, w województwie podkarpackim, zaledwie 12 km od granicy z Ukrainą. Położonie u stóp Karpat czyni z niego idealną bazę wypadową do wypraw w Bieszczady. Miasto otaczają gęste połacie leśne, które stanowią część kilku rezerwatów przyrody. Z łatwością można tu dotrzeć z każdego zakątka Polski – to ostatni przystanek dla głównych linii kolejowych i autobusowych w regionie. Istnieją także plany poprowadzenia tutaj autostrady A-4, aby ułatwić połączenia z resztą kraju.

HISTORIA

Historia Przemyśla związana jest z początkami państwa polskiego. To druga najstarsza osada w południowej Polsce. Legenda głosi, że miasto powstało w VIII wieku, a założył je pewien myśliwy w miejscu, w którym upolował wielkiego niedźwiedzia (stąd niedźwiedź w godle Przemyśla). Według innej wersji, założycielem miasta jest polski książę Przemyśl. W X wieku tereny te, wraz z Przemyślem, podbiła Ruś Kijowska. Przez następne wieki miasto kilkukrotnie przechodziło z rąk do rąk – polskich, ruskich i węgierskich.

Kiedy tylko Przemyśl powrócił do Polski w XIII wieku, król Władysław Jagiełło nadał mu szereg przywilejów. Przez następne dwa stulecia miasto rozwijało się jako centrum handlu i transportu, stając się najważniejszym ośrodkiem miejskim w regionie. Przemyśl był miastem wielokulturowym i wielonarodowościowym, o kosmopolitycznym charakterze. Okres prosperity i względnego pokoju skończył się w XVII wieku, wraz z najazdem szwedzkim i osłabieniem Polski i Litwy. Tym niemniej, tuż po wojnie Przemyśl odzyskał swoją dawną pozycję gospodarczą.

W 1772 roku, po pierwszym rozbiorze Polski, Przemyśl wraz z pozostałą częścią Galicji został włączony do terytorium Cesarstwa Austrii. Nadszedł wówczas dla Przemyśla okres niezwykle dynamicznego rozwoju ekonomicznego, czego ukoronowaniem w 1861 roku stała się pierwsza linia kolejowa łącząca miasto z Kijowem. W połowie XIX wieku Przemyśl odegrał istotną rolę w konflikcie rosyjsko-austriackim o Bałkany. Austria wykorzystała jego strategiczne położenie, przekształcając miasto w twierdzę; proces fortyfikacji trwał aż do wczesnych lat XX wieku. W rezultacie miasto stało się jednym z najbezpieczniejszych w Europie – mogło pomieścić 80 000 żołnierzy i 950 armat. Tym niemniej, armii rosyjskiej udało się zdobyć Przemyśl w czasie I wojny światowej, kiedy mieszkańcy miasta zostali został pozbawionieni zapasów wody i jedzenia.

Po I wojnie światowej Przemyśl powrócił do Polski, mimo że Ukraińcy także domagali się praw do miasta. W odpowiedzi na roszczenia ze strony państwa ukraińskiego, armia polska zajęła ten region w 1918 roku. Doszło do bitwy o Przemyśl, w czasie której przez dłuższy okres czasu żadna ze stron nie potrafiła zdobyć przewagi. Ostatecznie Polacy, wspierani przez ochotników z lokalnej szkoły „Orląt”, zdołali pokonać armię ukraińską i ogłosili przyłączenie Przemyśla do Polski.

W czasie II wojny światowej, po tym, jak Niemcy podbili lewą stronę Sanu, a Armia Czerwona zajęła Stare Miasto, Przemyśl znalazł się dokładnie na granicy między Niemcami a Rosją. Dzięki temu położeniu, miejska populacja Żydów wzrosła do ponad 15 tysięcy, gdyż wielu z nich osiedlało się tutaj, aby następnie przedrzeć się na tereny Rosji. Tym niemniej, w 1941 roku Niemcy zajęli dzielnicę żydowską i już wkrótce potem rozpoczęły się wywózki do obozu koncentracyjnego w Auschwitz. W 1944 roku wojska radzieckie przejęły miasto, a po wojnie zostało ono włączone do Polski. Nie udało się jednakże zapobiec ogromnym zniszczeniom, a miejscowe zasoby soli i ropy naftowej zostały przejęte przez Ukrainę. Wszystkie te czynniki sprawiły, że przez wiele lat Przemyśl nie mógł wyrwać się ze stagnacji. Dopiero od 1991 roku miasto zaczęło powoli odzyskiwać swoje dawną pozycję.