Radom

Mimo że Radom ma charakter raczej przemysłowy, niż turystyczny, można znaleźć tam ciekawe przykłady zabytkowej zabudowy, odzwierciedlające długą historię miasta. Radom był świadkiem wielu przemian historyczno-politycznych, w tym strajku 1976 roku, który doprowadził do powstania KOR (najważniejszego organu robotniczej opozycji).

o Radomiu

Radom przebrnął trudny okres transformacji polityczno-gospodarczych, stając się dziś nowoczesnym miastem, w którym współczesność styka się z przeszłością, a nowe biurowce i centra handlowe doskonale wpasowują się w zabytkową zabudowę.

Radom to lokalny ośrodek kulturalny, chlubiący się dużą kolekcją dzieł Jacka Malczewskiego (1854-1929), najsłynniejszego mieszkańca miasta. Dużym zainteresowaniem cieszy się również Muzeum Wsi Radomskiej, malowniczo położony skansen, który zgromadził na swym terenie 54 obiekty zabytkowej architektury ludowej z XVIII i XIX wieku.

Na radomskiej Starówce można zobaczyć wiele ciekawych zabytków, w tym kościół farny św. Jana, ufundowany przez Kazimierza Wielkiego, Ratusz i kamienice pochodzące z XVI i XVII wieku, znajdujące się na Starym Rynku. W Domu Esterki i Gąski znajduje się obecnie Muzeum Sztuki Współczesnej, także warte odwiedzenia. Niezwykle cennym zabytkiem jest późnogotycki zespół klasztorny oo. bernardynów. Niektóre budynki radomskie są dziełem słynnych architektów, w tym Enrico Marconiego, Antonio Corazziego i Stefana Szyllera.

GEOGRAFIA

Radom jest drugim pod względem wielkości miastem w województwie mazowieckiem (po Warszawie). Leży około 100 km na południe od stolicy, nad rzeką Mleczną. Przez miasto przebiegają trzy międzynarodowe trasy, wiodące do przejść granicznych w Chyżnem, Barwinku i Dorohusku.

HISTORIA

Pierwsza wzmianka o Radomiu pojawiła się w bulli papieża Hadriana IV z XII wieku. Zwykle uważa się, że miasto wzięło swoją nazwę od imienia Radomir lub plemienia Radomiran. W drugiej połowie X wieku w dolinie rzeki Mlecznej powstała osada otoczona podwójnym wałem obronnym i fosą.

Kolejny etap w historii Radomia zapoczątkował w XIV wieku Kazimierz Wielki, wyznaczając nową lokację miasta na prawie magdeburskim. Rozkwit miasta przypada na czas panowania dynastii jagiellońskiej. Położenie na skrzyżowaniu ważnych szlaków handlowych umożliwiło Radomiowi rozwój handlu i usług. W mieście często gościli polscy władcy, a także odbywały się tu obrady sejmowe i inne ważne wydarzenia państwowe.

W wyniku najazdu szwedzkiego w 1655 roku miasto i zamek zostały spalone, ocalało jedynie 37 domostw i 375 mieszkańców. W czasie rozbiorów Radom znajdował się kolejno pod rządami Austrii i Rosji. Było to nie tylko ważne centrum administracyjne, ale również znaczący ośrodek gospodarczy, specjalizujący się w przemyśle skórzanym, metalurgicznym i spożywczym. Zbudowano wówczas bezpośrednią drogę do Warszawy oraz poprowadzono połączenia kolejowe do Dęblina i Dąbrowy Górniczej.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości industrializacja miasta przebiegała w jeszcze szybszym tempie. Radom wszedł w skład Centralnego Okręgu Przemysłowego, jednego z najnowocześniejszych ośrodków przemysłu w Polsce, obejmującego między innymi fabryki broni w Radomiu. Druga wojna światowa to najczarniejszy okres w historii miasta, związany z okupacją niemiecką, eksterminacją ludności polskiej i żydowskiej, wywózkami do obozów koncentracyjnych i nieludzkim traktowaniem.

Po zakończeniu wojny miasto zaczęło się powoli odbudowywać. Dawne przedmieścia zostały zamienione w dzielnice mieszkalne, a liczba mieszkańców stale wzrastała. Odrodziło się również tutejsze życie kulturalne. Działalność rozpoczęły teatry, muzea i biblioteki. W latach 1975-1998 Radom był stolicą oddzielnego województwa, a od 1999 wchodzi w skład województwa mazowieckiego.