Rowy

Na wybrzeżu bałtyckim, pośród sosnowych lasów, leży mała wieś Rowy, jedna z najpopularniejszych nadmorskich miejscowości wypoczynkowych. Chętnie odwiedzna jest przez Polaków i coraz liczniej również przez zagranicznych wczasowiczów. Najważniejszymi plusami Rowów są szeroka, piaszczysta plaża i korzystny klimat, ale także bliskość jeziora Gardno, które oferuje doskonałe warunki do uprawiania przeróżnych sportów wodnych. Niedaleko znajduje się także Słowiński Park Narodowy ze słynnymi ruchomymi wydmami.

o Rowach

Rowy zapewniają swoim gościom wiele możliwości zakwaterowania, jest tu też sporo restauracji i barów. Zarazem Rowy pozostały uroczą, przytulną miejscowością, w której dominują kameralne pensjonaty, nie zaś wielkie hotele. Ponieważ wieś jest malutka, do plaży dochodzi się w kilka minut niemal z każdego miejsca. Mieszkańcy żyją głównie z rybołóstwa, można więc kupić świeże ryby prosto z łodzi.

Podczas spaceru po Rowach warto obejrzeć domy z muru pruskiego kryte strzechą, podchodzące z początku XIX w. W tym samym okresie został wybudowany jedyny w wiosce kościół, neoromański gmach ze skał granitowych z dzwonnicą. Wpisany na listę UNESCO jako “Światowy Rezerwat Biosfery”, Słowiński Park Narodowy stanowi idealny azyl dla wszystkich zmęczonych plażą i spragnionych kontaktu z naturą w jej dziewiczej postaci.

GEOGRAFIA

Kaszubska wioska Rowy leży na Wybrzeżu Słowińskim w gminie Ustka, 28 km na północny-wschód od Słupska. Znajduje się między dwoma innymi popularnymi miejscowościami wypoczynkowymi – Ustką i Łebą. Dojazd samochodem ze Słupska do Rowów zajmuje ok. 20 minut, z Ustki – ok. 30 minut. Przez cały rok pomiędzy tymi miejscowościami krążą PKS-y, a latem dodatkowo autobusy specjalnej niebieskiej linii.

Rowy są położone na lewym brzegu rzeki Łupawy, która przepływa przez pobliskie jezioro Gardno i tu znajduje ujście do Bałtyku, jednocześnie stanowiąc wejście do portu Rowy. Dzięki położeniu nad otwartym morzem, w otoczeniu sosnowych lasów, w miejscowości panuje unikalny mikroklimat.

HISTORIA

Znaleziska archeologiczne dowodzą, że osada Rowy była zamieszkana już w czasach prehistorycznych. Począwszy od XVII w. występowała na mapach jako Rou, Roye i Rowe. Pierwotnie nazwa wsi miała formę liczby pojedynczej – “Rów”.

Legenda mówi, że Rowy założyli rozbitkowie, uciekinierzy z Wolina po tym, jak duńscy Wikingowie zaatakowali I zniszczyli ich miasto. Po raz pierwszy nazwa wsi pojawia się w dokumencie pochodzącym z 1282 r., w którym Duke Msciwój II odnowił akt nadania posesji kościołowi pw. św. Stanisława w Gardnie-Rowach, tutaj występujących jako Rou. W XIII w. wieś pełniła rolę portu morskiego dla twierdzy Gardna Wielka. W następnym stuleciu książę Bartowicz otrzymał prawo organizowania w wiosce połowów śledzi. Rowami rządziła wówczas rodzina von Bandemers, a później von Schwayen.

Legenda o piratach może mieć związek z potyczkami, toczonymi na Morzu Bałtyckim u schyłku XIV w. W tym czasie grupa korsarzy, tzw. braci witalijskich, która wcześniej dostarczała drogą morską żywność dla Niemców oblężonych przez Duńczyków w Sztokholmie, rozpoczęła swój piracki proceder. Prawdopodobnie w 1390 r., podczas rejsu do Gdańska, odwiedził wieś przyszły król Anglii, Henryk IV.

Kolejna krótka wzmianka o Rowach znajduje się w zapisach z XV w., dokumentujących historię pomorskich przodków rodzin von Zitzewitzs, von Stojentins oraz von Kleists. Znacznie bardziej szczegółowe zapiski dotyczące wsi pochodzą z 1602 r. i odnoszą się do reskryptu regulującego obowiązki duchownych.

W 1784 r. w Rowach mieszkało 26 rodzin, które utrzymywały się z rybołóstwa. Ostatnie kazanie w języku kaszubskim zostało wygłoszone w miejscowym kościele w 1799 r. Pierwszy kościół, zbudowany na początku XIV w. nieopodal jeziora Gardna, zastąpiono nowym w 1581 r., natomiast dzisiejszy kościółek pochodzi z lat 1844-1849. O sposobie, w jaki powstał obecny kościół opowiadają dwie legendy, które mówią, że maczał w tym palce diabeł…

Ciekawostką jest fakt, że wnuk jednego z duchownych z Rowów, Johann Jarcke-Gustkowski, zdobył sławę jako feldmarszałek armii pruskiej w czasie wojen napoleońskich.