Świeradów-Zdrój

Położone w Sudetach uzdrowisko Świeradów-Zdrój od wieków słynie z uzdrawiających wód mineralnych, nieskażonego powietrza i pięknych górskich krajobrazów. Obecnie wiele osób dbających o zdrowie przyjeżdża tu ze względu na nowoczesne zaplecze sanatoryjne. Świeradów to jednak nie tylko uzdrowisko, ale również ośrodek turystyczny i wczasowy, odwiedzany zwłaszcza przez amatorów sportów zimowych, którzy doceniają panujące tutaj warunki narciarskie. Ponadto, miasteczko i jego okolice tworzą dogodny teren do odbywania wycieczek pieszych i rowerowych.

o Świeradowie-Zdroju

W samym sercu Świeradowa-Zdroju, na terenie Parku Zdrojowego, znajduje się wspaniały, zabytkowy Dom Zdrojowy z 45-metrową wieżą zegarową, w którym mieści się szpital zdrojowy. Budynek jest połączony z Halą Spacerową o długości 80 m, gdzie można spróbować miejscowej wody mineralnej. Świeradów szczyci się wieloma obiektami dawnej architektury, zachowanymi z czasów największej prosperity miasteczka, czyli okresu od XVIII w do połowy XIX w.

Dzięki wyjątkowemu położeniu na skraju Karkonoskiego Parku Narodowego, z wielu punktów Świeradowa można podziwiać piękne widoki na górskie, leśne okolice. W samym miasteczku i w jego pobliżu turyści mają do dyspozycji gęstą sieć szlaków pieszych i rowerowych, a także trasy do uprawiania narciarstwa przełajowego. To właśnie w Świeradowie-Zdroju ma swój początek główny szlak sudecki (oznakowany kolorem czerwonym), nazwany imieniem propagatora turystyki w Sudetach, dr Mieczysława Orłowicza (w Świeradowie znajduje się poświęcona mu tablica pamiątkowa).

Zupełnie inne atrakcje czekają tych, którzy przybywają do Świeradowa w czerwcu na Międzynarodowy Zlot Pojazdów Zabytkowych. Program imprezy jest tak pomyślany, aby zapewnić dobrą zabawę wszystkim uczestnikom, więc oprócz parady i wyścigu pojazdów odbywają się koncerty oraz występy kabaretowe. Dwa miesiące później, w sierpniu, podczas Europejskich Spotkań Młodych Muzyków „Eurounionorchestries”, miasteczko zmienia się w centrum muzyki o znaczeniu międzynarodowym.

GEOGRAFIA

Świeradów-Zdrój leży 100 km od Wrocławia i 300 km od Berlina, w pobliżu zarówno granicy z Czechami, jak i z Niemcami. Wyróżnia się położeniem w samym środku Sudetów, na północnym zboczu Gór Izerskich, na wysokości 490-550 m n.p.m. Uzdrowisko zajmuje dolinę rzeki Kwisy, pomiędzy dwiema górami – Stogiem Izerskim (1,107 m) i Sępią Górą (828 m).

Kilka czynników sprawia, że panuje tu wyjątkowy, leczniczy klimat, nazywany często balsamicznym: wysokość nad poziomem morza, bliskość gór i lasów oraz opary miejscowych wód mineralnych. Klimat jest najchłodniejszy i najbardziej wilgotny w całych Sudetach, ale wpływa korzystnie na zdrowie i poprawę odporności.

HISTORIA

Osada drwali i pasterzy, przyszły Świeradów-Zdrój, powstała prawdopodobnie w końcu XIII lub na początku XIV w. Wzięła swą nazwę od miejscowej karczmy „Fegebeutel”. Najdawniejsza wzmianka o Świeradowie pochodzi z 1337 r. i dotyczy tejże karczmy. Słowo „Fegebeutel” oznacza „miejsce, w którym twoja sakwa będzie wyczyszczona” (po polsku – Czyścisakwa). W późniejszym czasie nazwę zmieniono na Bad Flinsberg. Flins był jednym z pogańskich bogów plemienia Łużyczan, jednak nie jest pewne, czy to właśnie od niego pochodzi nazwa.

Już w XVI w. wierzono, że tutejsze źródła mają właściwości lecznicze. W 1572 r. Leonard Thutneysser napisał o odkryciu ich niezwykłej mocy. Wspominał o nich także w 1683 r. Fryderyk Luca w kronice śląskiej. Ponad pół wieku później właściciele tych ziem, rodzina Schaffgotschs, powołała komisję, której celem miało być zebranie naukowych informacji oraz wydanie opinii o zdrowotnych właściwościach świeradowskich wód. Komisja uznała, że wody rzeczywiście mogą być wykorzystywane w leczeniu niektórych schorzeń.

Uzdrowisko zaczęło się rozwijać w 1768 r., po wybudowaniu pierwszego domu dla kuracjuszy. Rozwój nabrał jeszcze większego tempa w 1909 r., wraz z otwarciem bezpośredniej linii kolejowej z Wrocławia do Gorlitz. Okres największego rozkwitu przypadł jednak na drugą dekadę XX w.

Przed wybuchem drugiej wojny światowej Świeradów był modnym uzdrowiskiem, odwiedzanym tłumnie zwłaszcza przez zamożnych berlińczyków. Po wojnie, w 1945 r., Bad Flinsberg otrzymał polską nazwę Wieniec-Zdrój, nawiązującą do wzniesień, które otaczały miasteczko ze wszystkich stron (Sępia Góra od wschodu, Zajęcznik od północy, Stóg Izerski od południowego-zachodu oraz Opaleniec od zachodu).

W maju 1946 r. działalność uzdrowiskowa w Świeradowie została wznowiona. W tym samym roku ostatecznie zdecydowano, że miejscowość będzie się nazywać Świeradów-Zdrój. Etymologia tej nazwy nie jest do końca jasna.