Zakopane

Zakopane to jeden z najpopularniejszych ośrodków wypoczynkowych w Polsce, atrakcyjny niezależnie od pory roku. Zimą ściągają tutaj wielbiciele białego szaleństwa, a w sezonie letnim to idealna baza dla amatorów Tatr i wypoczynku w pięknej scenerii górskiej. Zakopane słynie ze swojej charakterystycznej architektury, bogatej kultury ludowej, zapierających dech w piersiach widoków oraz tętniących życiem Krupówek.

o Zakopanem

Zakopane stało się modnym ośrodkiem wypoczynkowym już pod koniec XIX wieku. Liczba jego mieszkańców nie przekracza 30 tysięcy, tymczasem co roku gości tutaj blisko 1 500 000 osób. Turystów przyciąga bogata oferta rekreacyjna i rozrywkowa. Każdy znajdzie tu coś dla siebie, a szczególne atrakcje czekają na amatorów wędrówek górskich i wspinaczki, narciarstwa, skoków narciarskich, paralotniarstwa i jazdy na rowerze. Warto także pospacerować spokojnymi uliczkami Zakopanego, odwiedzić jedno z muzeów lub spróbować lokalnych przysmaków, aby w pełni poczuć atmosferę tego miejsca. .

Elementy oryginalnego góralskiego folkloru widoczne są nie tylko w architekturze, ale także w sposobie ubierania się, muzyce i regionalnej kuchni. Obok tradycyjnych drewnianych domów można tu zobaczyć przykłady sztuki secesyjnej z końca XIX wieku. W okresie tym mieszkało tu wielu znanych artystów, których wpływ odcisnął się trwale w dziejach Zakopanego. Turystyczne centrum miasta to Krupówki – jeden z najsłynniejszych deptaków w Polsce. Pełno tu restauracji, kawiarni, mniejszych i większych sklepów i straganów oferujących lokalne wyroby: kierpce, wełniane swetry, drewniane przybory kuchenne, owcze skóry i oscypek.

GEOGRAFIA

Zakopane usytuowane jest u stóp Tatr, najwyższej części Karpat, wyznaczającej granicę ze Słowacją. Najwyższym szczytem Tatr są Rysy (2499 m. n.p.m.). Na północy miasto graniczy z pasmem Gubałówki, z której szczytu możemy podziwiać zapierającą dech w piersiach panoramę tatrzańską. Zakopane leży na wysokości 850 m. n.p.m., przecina je kilka strumyków. .

Bliskość gór wpływa na tutejszy klimat – średnia temperatura roczna wynosi zaledwie 4,3°, kilka stopni mniej niż średnia kraju. Charakterystyczny dla tego regionu jest również bardzo silny, choć ciepły wiatr – halny (w najsilniejszych podmuchach osiąga prędkość 280 km/h). Może on wpływać nie tylko na samopoczucie mieszkańców, ale też na ich stan zdrowia. Zakopane znajduje się w województwie małopolskim, około 100 km (2 godziny drogi) od Krakowa.

HISTORIA

Zakopane jest dosyć młodym miastem. Pierwsze informacje o nim pochodzą z XVII wieku. Pierwotnie na terenach tych, między Gubałówką a Tatrami, znajdowało się kilka mniejszych wiosek. W XVIII wieku największą i najlepiej prosperującą z nich były Kuźnice (obecnie część Zakopanego), znane z produkcji stali. W początkach XIX wieku to jednak Zakopane stało się wiodącym ośrodkiem w regionie i to właśnie tu w 1847 roku powstał pierwszy kościół. Tę niedużą, drewnianą budowlę można nadal podziwiać przy obecnej ulicy Kościeliskiej. .

W drugiej połowie XIX wieku miasteczko „odkryła” polska inteligencja i światek artystyczny. Zakopane stało się wówczas modnym ośrodkiem wypoczynkowym. Artystów urzekła nie tylko przepiękna sceneria, ale również oryginalna kultura ludowa. Kontrowersyjny styl bycia ówczesnej bohemy – główny temat plotek pozostałych gości – przyczyniał się do jeszcze większej popularności Zakopanego. Stałymi bywalcami zakopanego byli między innymi kompozytor Karol Szymanowski, aktorka Helena Modrzejewska, prozaik Henryk Sienkiewicz oraz malarz i architekt Stanisław Witkiewicz, twórca „stylu zakopiańskiego”, zainspirowany ludową architekturą regionu. .

Swój rozkwit miasto zawdzięcza również doktorowi Tytusowi Chałubińskiemu, który rozpropagował właściwości klimatyczne Zakopanego, szczególnie dobroczynne dla gruźlików i osób chorych na serce. W 1873 roku założono Towarzystwo Tatrzańskie, którego celem była ochrona tutejszej przyrody i popieranie rozwoju miasta, głównie poprzez turystykę. W 1899 roku Zakopane uzyskało połączenie kolejowe z Krakowem. .

Popularność tego ośrodka rosła aż do lat 30. W 1933 roku Zakopane uzyskało prawa miejskie. Mimo że do miasta przybywało wielu turystów i artystów (w tym Witkacy, ekscentryczny malarz i architekt, syn Stanisława Witkiewicza), górale wiedli raczej skromny żywot i wielu z nich zdecydowało się na wyjazd zarobkowy za ocean. .

W czasie II wojny światowej Zakopane uniknęło wszelkich większych walk. Tym niemniej, część mieszkańców aktywnie działała w ruchu oporu: pomagała w przekraczaniu granicy oraz przemycaniu poczty, prasy i broni. Po wojnie Zakopane znów odżyło jako kurort górski. W 1954 roku przyrodę Tatra otoczono ochroną, zakładając Tatrzański Park Narodowy.