Nazwa Zielona Góra doskonale odzwierciedla charakter miasta, wzniesionego na paśmie zalesionych wzgórz. Miasto jest czyste i pełne zieleni, a w jego obrębie znajduje się aż 81 pomników przyrody. Podczas odbywającego się tu każdej jesieni od 1852 r. festiwalu Winobranie odżywają tradycje miasta związane z uprawą winorośli oraz produkcją wina. Dziś Zielona Góra jest ważnym ośrodkiem przemysłowym, naukowym i kulturalnym.
Do stolicy lubuskiego najlepiej wybrać się we wrześniu, gdy w ramach Dni Zielonej Góry odbywa się coroczne Winobranie. Targom ulicznym, imprezom handlowym i degustacji win towarzyszy cały wachlarz wydarzeń kulturalnych. Wtedy też na występy do pubu „Harlem” zjeżdża czołówka polskich muzyków jazzowych. Z każdym rokiem program festiwalu wzbogacany jest o nowe atrakcje, dzięki którym rośnie jego poziom rozrywkowy i edukacyjny.
Festiwal festiwalem, ale do Zielonej Góry przyjeżdża coraz więcej turystów pragnących zobaczyć zabytki miasta oraz malownicze okolice usiane jeziorami. Ponieważ większość budynków w centrum Zielonej Góry zostało wzniesionych na początku XX w., nadają one tej części miasta eklektyczny posmak. Muzeum Ziemi Lubuskiej, obowiązkowe punkt programu podczas wycieczki do Zielonej Góry, posiada interesujący dział poświęcony produkcji wina.
Zielona Góra oferuje gościom i mieszkańcom wiele możliwości skorzystania z bogatej oferty kulturalnej oraz rekreacyjnej. Melomani powinni koniecznie zapoznać się z programem Filharmonii Zielonogórskiej im. Tadeusza Bairda, która współpracuje z szacownymi instytucjami tego rodzaju w Europie Zachodniej.
Niezaprzeczalnym walorem Zielonej Góry jest położenie w samym centrum Europy, blisko granicy polsko-niemieckiej, niemalże na skrzyżowaniu międzynarodowych szlaków drogowych i kolejowych łączących Skandynawię z południową Europą oraz Warszawę z Berlinem. Miasto jest oddalone 130 km od Poznania i 413 km od Warszawy. Na obszarze prawie 6 000 ha mieszka ponad 118 000 ludzi.
Zielona Góra znajduje się pod wpływem klimatu oceanicznego. Ze względu na niższe temperatury niż w pradolinach otaczających miasto, a także najwyższą roczną sumę opadów w województwie lubuskim, okolica Zielonej Góry została sklasyfikowany jako odrębna kraina klimatyczna.
Początki Zielonej Góry są w dużej mierze związane z Księstwem Głogowskim, rządzonym przez Piastów Śląskich. Już w XIII w. w małej dolinie w dalekiej północno-zachodniej części Śląska wyrosła słowiańska osada. Pierwsze świadectwo pisane pochodzi z 1222 r.
Od początku swego istnienia Zielona Góra rozwijała się dzięki produkcji ubrań z wełny oraz uprawy winorośli. O szyciu odzieży po raz pierwszy wspomniano w dokumentach z XV w., zaś o winnicach już w 1314 r. Pierwsze uprawy winorośli powstały w północnej części miasta, natomiast pierwszy zielonogórski szampan został wyprodukowany przez Carla Samuela Hauslera w 1826 r. z winogron zebranych na wzgórzu „Jelenia Góra”.
Około roku 1323 miały miejsce dwa znaczące wydarzenia: Zielona Góra otrzymała prawa miejskie i nastąpił masowy napływ ludności pochodzenia niemieckiego. Wraz z końcem XIV w. populacja Zielonej Góry wzrosła do 1000. W latach 30-tych XV w. podczas wojen husyckich, zbudowano mury obronne, które 300 lat później, kiedy miasto się rozrosło, zostały zniszczone. Dziś ostał się tylko niewielki fragment tych murów.
W XVI w. Księstwo Głogowskie dostało się pod panowanie królów czeskich. Król prusku Fryderyk II zaatakował i podbił Zieloną Górę w 1740 r. i odtąd miasto należało do Prus i rozwijało się wraz z nimi, tak jak księstwa niemieckie.
Przemysł winiarski zaczął tracić na znaczeniu w XIX w. i wówczas mieszkańcy Zielonej Góry zrozumieli, iż spontaniczne rozrywki, jakim od wieków oddawali się na zakończenie sezonu zbioru winogron, można ująć w zorganizowane ramy festiwalu, który mógłby przyciągać rzesze turystów.
Do naszych czasów zachowały się jedynie pozostałości po winnicach w Parku Winnym otaczającym domek winiarza. Przypominają one o minionych wiekach, kiedy uprawa winorośli stanowiła podstawę gospodarki Zielonej Góry. Wina wytwarzano na eksport do wielu miast, przede wszystkim w krajach północnych.
Aż do zakończenia II wojny światowej Zielona Góra należała do Niemiec. Armia Czerwona zdobyła miasto 14 lutego 1945 r., tuż przed końcem wojny. Po upływie kilku miesięcy Zieloną Górę oficjalnie przejął polski burmistrz.